Hoogeveen

Lees hier het betoog tijdens het aangevraagde debat over de visie op cultuur in Hoogeveen.

In 2005 maakte de bibliotheek een plan voor de toekomst. Men vond het toen kwaliteitsverhogend om 5 filialen te sluiten zodat er één grote centrale bibliotheek kon komen. Dit betekende dat de bibliotheek jaarlijks 2 ton extra nodig had.

Gemeentebelangen was het niet eens met het verlies voor de dorpen. De VVD vond het te duur, de CU vond het plan niet smart genoeg en Leefbaar Hoogeveen zag er weinig vernieuwends in. Het plan ging echter toch door. De coalitiepartijen luisterden niet naar de oppositie.

Hoewel deze uitspraken ruim tien jaar geleden gedaan zijn, waren ze typerend voor hoe nog steeds de gang van zaken is rond cultuur in Hoogeveen. Ik noem nog eens de reacties: een verlies, te duur, te weinig concreet en niet vernieuwend. En: het ging toch door.

In 2009 hadden we in Hoogeveen nog zes bibliotheken, een muziekschool met gesubsidieerd muziekonderwijs voor kinderen en volwassenen, een museum, een jongerencultuurcentrum en een theater.

Voor 2011 moest er twee ton bezuinigd moest worden op het totale cultuurbudget. Komt dat bedrag u bekend voor? Dat had de bibliotheek net extra gekregen voor het bibliotheekplan!

Later werd het te bezuinigen bedrag verhoogd naar 3.5 ton, 10% van het totale cultuurbudget. Hoe moest dit opgelost worden? De culturele instellingen moesten dat samen uitzoeken. Of dat wel op een goede manier zou gebeuren? Daar had de meerderheid van de raad alle vertrouwen in.

We hebben gezien waar deze visieloosheid van de raad toe heeft geleid. Er zijn inmiddels vijf bibliotheken gesloten en we hebben nergens meer een bibliobus. Het museum is weg. Het Podium is niet meer voor jongeren. Scala is failliet en het gesubsidieerde kunstonderwijs aan inwoners is vervangen door cultuurlessen op scholen. Let wel, dit is allemaal verdwenen vanwege een bezuiniging van 10%. Was dat nu echt nodig?

Overigens werden de cultuurlessen op de scholen voorheen prima verzorgd door Kunst en Cultuur Drenthe. En de erfgoedlessen die de bibliotheek nu aanbiedt werden voorheen door vrijwilligers van het museum gegeven. En de bibliotheek faciliteert nu het leesonderwijs op scholen met boeken die de scholen voorheen zelf inkochten. Waarvoor de bibliotheek overigens buiten de begroting om tonnen extra heeft gekregen.

Daarnaast is de bibliotheek zich steeds meer gaan richten op culturele activiteiten die niets met geletterdheid te maken hebben. Welke activiteiten precies en wat kostte dat? We weten het niet, de bibliotheek legt geen verantwoording af over de 1,7 miljoen die ze van de raad krijgt. U hoort het goed, 1.7 miljoen, meer dan alle andere culturele organisaties. Wist u trouwens dat men in De Wolden voor een half miljoen vier bibliotheken heeft?

En hebben we met het verdwijnen van de bibliotheken, Scala en Het Museum die 10% bezuiniging gehaald? Bijna. De bibliotheek en de Tamboer hebben de schade samen gedeeld en hebben elk 48.000 Euro ingeleverd, slechts een paar procent van hun subsidie. Opheffing van het museum leverde een bezuiniging van 70.000 en opheffing van Scala leverde 184.000 euro op. Als het voormalige museumpand daadwerkelijk verkocht wordt zijn we er.

Overigens hebben we als raad om de bezuiniging te halen nog wel wat moeten betalen. Voor het ontslaan van het personeel van Scala was 6 ton nodig, de verhuizing van het museum kostte een halve ton. Daarnaast zijn er in de loop van de tijd ook nog wat extra kosten geweest aan De Tamboer en de bibliotheek.

Maar goed, dit zijn allemaal getallen en, hoewel belangrijk in het licht van de 10% bezuiniging, toch minder belangrijk dan de doelen die zijn gehaald met de 3,5 miljoen die de belastingbetaler jaarlijks uitgeeft aan de Hoogeveense culturele instellingen.

De doelen.

O ja.

Die waren er niet.

Hoewel onder andere de SP steeds vroeg om een visie op cultuur. Wat willen we terug voor dat geld? Doelen zijn er nooit gekomen en de instellingen konden hun gang gaan met hun eigen ideeën. Jaar in jaar uit liet de raad van Hoogeveen gebeuren dat de cultuur van Hoogeveen werd uitgekleed.

Ik ben trots op Hoogeveen, maar ik schaam me voor een raad die dit heeft laten gebeuren en nog steeds laat gebeuren. Het theater beslist dat ons jongerencultuurcentrum niet meer voor jongeren is. De raad vindt het best. Interesséert het u niets of er nog wat is voor de jongeren? En waarom geeft u nog subsidie voor een jongerencentrum dat niet om jongeren draait? Wat heeft High Five voor waarde als de enige plek voor jongeren in Hoogeveen wordt opgedoekt?

De bibliotheekdirecteur die geen verstand heeft van musea wordt beheerder van ons erfgoed. Er gebeurt niets met de collectie en de vrijwilligers haken af. Is dat een verrassing? Vertelt u graag op een verjaardag dat u het museum heeft gesloten? Verwijst u met trots een zoekende toerist naar de magazijnopstelling in de bibliotheek? Bent u er trots op dat we nog maar één bibliotheek hebben waar slechts 10% van Hoogeveen boeken leent?

In tien jaar tijd is een goed lopend cultuurbeleid door opeenvolgende CDA-wethouders om zeep geholpen. PVDA, Gemeentebelangen en de ChristenUnie hebben de uitkleding van onze culturele voorzieningen gesteund. Keer op keer hebben wij vragen gesteld om zaken duidelijk te krijgen en op de rem te trappen. En keer op keer bleek bescherming van de wethouder belangrijker dan het culturele aanbod aan onze inwoners.

Hoewel een bibliotheek, een theater en een jongerencultuurcentrum heel verschillende zaken zijn, staat deze raad toe dat het college nog weer eens 57,500 euro beschikbaar stelt zodat deze instellingen kunnen fuseren. Met welk doel? Gaat de raad het wéér slikken? En gaat de raad ook kaders stellen om te voorkomen dat straks Het Podium en het erfgoed zijn verdwenen? En hoe gaan we bereiken dat het cultuurbudget niet opgaat aan zaken die we als raad minder belangrijk vinden?

Overigens, van verschillende kanten hebben we gehoord dat de fusie niet het plan is van de instellingen, maar van het college. En dat de instellingen daarover hun mond moeten houden. Waar zijn we mee bezig in Hoogeveen? Wordt hier niet alleen de raad verkeerd voorgelicht, maar worden de instellingen zelfs gedwongen hier aan mee te werken?

Al jaren weigert de bibliotheek stelselmatig ons inzicht te geven in financiële cijfers en bezoekersaantallen. Vrijwilligers van Museum en Het Podium worden niet serieus genomen. Ons vertrouwen is inmiddels gedaald tot ver onder het nulpunt.

En nu dan die fusie. Wat ís het dóel van deze fusie? We horen heel graag van de voorstanders of ze werkelijk realistische voordelen zien aan een fusie. Maar nóg veel liever maken we een pas op de plaats en gaan we met elkaar concreet afspreken wat we willen bereiken met ons cultuurbeleid.

Er is al een heleboel verdwenen. Maar het is nooit te laat om tot inkeer te komen.