Hoogeveen

Donderdag 3 november waren in de gemeenteraad de besprekingen van de begroting. Die gelden in veel gemeenten als het hoogtepunt van het jaar. Immers, dan wordt het beleid voor de komende periode vastgesteld. Partijen die andere ideeën hebben kunnen die op dat moment indienen. Het vuurwerk tussen de partijen kan los barsten.

Helaas, in Hoogeveen is het maar een tamme bedoening. Iedereen behalve de SP is het zo'n beetje met elkaar eens. De partijen pruttelden wat over zorgen over onze financiële positie, maar niemand verbond daar conclusies aan. Ik trachtte de ernst van de situatie aan te geven: op links wordt tonnen bezuinigd en op rechts worden miljoenen uitgegeven. We zadelen de mensen na ons op met torenhoge schulden. Over enige tijd is er geen keuze meer, dan gaat het afbetalen van de schulden vóór. De wethouder van financiën was het niet met ons eens. Hij vindt dat het financiële beleid dat we voeren verantwoord is. De andere dertig raadsleden accepteren dit dus gaan we gewoon door op de ingeslagen weg. De spaarpot die we hadden neemt af met tweederde, de schuld verdubbelt, maar Hoogeveen gaat gewoon door met het bouwen van nutteloze verfraaiingen van onze stad.

Er waren moties van PvdA, Groenlinks en van ons om de Raad wat geld te laten inleveren om solidair te zijn met de inwoners die zo door verschillende bezuinigingen getroffen worden. Maar nee, dat kwam er niet door. De rechtse meerderheid in onze gemeenteraad peinst er niet over. Onze motie overigens, om de gratis hapjes en alcoholische dranken na de gemeenteraadsvergadering af te schaffen, vond geen enkele volksvertegenwoordiger een goed idee. Zielig hoor!

Hieronder vindt u de tekst van mijn betoog.

Bianca Behr
fractievoorzitter SP

Regeren is vooruitzien

We staan aan het eind van een periode waarin de bomen tot aan de hemel groeiden. Mensen woonden in huizen die almaar meer waard werden. De gemeente liftte mooi mee met de OZB omdat die nu eenmaal is gebaseerd op de waarde van de woningen. Echtparen ging allebei werken waardoor aanzienlijk meer geld binnen kwam. Het leek allemaal niet op te kunnen. De gemeente kon flink kapitaal verzilveren door de gezamenlijk opgebouwde energievoorziening te verkopen aan een marktpartij. De gemeente waande zich de koning te rijk. Overigens krijgt de burger de winst van de gemeente natuurlijk terug in de tarieven voor energie.

Maar, zoals dat gaat bij pyramidespellen, uiteindelijk is er dan een eind gekomen aan de opgeblazen zeepbel. Onze wethouder weet dat je je huis niet meer kwijt raakt voor de prijs die je er graag voor wilt hebben.
De landelijke overheid moet nu tientallen miljarden gaan terugbetalen aan de banken die zwakkere economieën hebben meegenomen in de zeepbel. De rijksbijdrage aan de gemeente gaat omlaag en daarnaast krijgt de gemeente steeds meer verantwoordelijkheden.

De toekomst ziet er een stuk minder positief uit dan het recente verleden.
Dat is voor de politiek nog even wennen. Ook de gemeente leent geld van de toekomst. Grote investeringen worden gedaan op kosten van de generatie na ons. Wij willen een mooi Hoogeveen met een prachtig park bovenop een parkeergarage. Wij willen stadsvilla's. Wij willen een sportpark met landelijke uitstraling. Wij willen in Hoogeveen al die nieuwe rijken binnen halen. Geen fietsvierdaagse meer in Hoogeveen, maar bobo's in onze stad.

De schuld die we hebben als gemeente is sinds 2006 meer dan verdubbeld tot zo'n 110 miljoen in 2012. De komende jaren moet de schuld ongeveer gelijk blijven. We rekenen dan wel op bijvoorbeeld jaarlijks 7 miljoen inkomsten uit verkoop van grond, anders loopt de schuld toch verder op. Wij vinden dit een erg optimistische inschatting. Dat vond de accountant overigens ook.

Eén keer geleend geld moet terugbetaald worden aan de banken. Dat is vrij simpel. Dit college en deze gemeenteraad, laten onze behoefte aan een mooi Hoogeveen, betalen door degenen die na ons komen. Als wij zelf hoofdelijk verantwoordelijk werden, zouden we dan nog zulke risico's nemen? De schulden die wij nu aangaan, en die steeds groter worden, zullen ooit moeten worden terugbetaald. Terwijl de inkomsten minder worden. De OZB wordt nu verhoogd met 2%. Daar kan net de komende dertig jaar de parkeergarage van worden terug betaald. Maar wat gebeurt met de OZB als de huizenprijzen dalen?

Met deze begroting hebben we het over bezuinigingen die we allemaal erg vinden of in ieder geval jammer. Over minder zorg aan ouderen, minder speeltuintjes, minder onderhoud aan wegen, aan groen, aan scholen. Over minder geld voor welzijn of cultuur. Over het uitdoen van verlichting in het buitengebied en over het afnemen van de mogelijkheid om een graf te kopen. Maar er zou geen keus zijn.
Dat is natuurlijk onzin. We kiezen gewoon voor andere zaken. De gemeente bezuinigt tonnen aan de linkerkant, maar geeft miljoenen uit aan de rechterkant. De engelse uitdrukking penny-wise, pound-foolish is hier goed op zijn plaats.

Maar, in de toekomst is er op deze manier straks écht geen keus. Dan heeft Hoogeveen te maken met een grote schuldenlast waardoor er nauwelijks geld overblijft voor andere zaken. Dat wordt het gevolg van de keuzes die we nú maken. Dan móet het buurtwerk misschien wel worden afgeschaft. Dan móeten ouderen misschien maar gewoon voor zichzelf zorgen. Dan ís er misschien geen geld meer voor extra politie op straat. Dan kómt er misschien geen ronde van Drenthe meer, of een cascaderun. Om over de Tamboer maar niet te spreken. Muziekonderwijs voor iedereen was iets van vroeger. Dan hebben we geen strakke straten meer in Hoogeveen. Want de schulden móeten terug betaald.

Sommigen denken de economie vlot te kunnen trekken door geld uit te geven aan bouwen. Alsof medewerkers in bijvoorbeeld zorg en welzijn hun salaris niet zouden besteden aan de Nederlandse economie. En zouden mensen eerder gelukkig worden in een stad waar een parkeergarage staat of een betonnen waterbak ligt? Of in een stad waar zorg en preventie goed geregeld is?

Geld en bezit maken niet gelukkig, dat is een bekend gegeven. De mens als sociaal wezen is gelukkig als hij mensen om zich heeft die om hem geven en hem de zorg geven die hij nodig heeft.
Het 'eert uw vader en uw moeder' geldt in onze maatschappij niet alleen onze eigen ouders. Wij hebben de zorg uitbesteed en daarmee een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de ouderen in ons land. Geen enkele Nederlander is 24 uur bij zijn kinderen zodat hij als enige daarvoor verantwoordelijk is. Ook onze jeugd is dus een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Iedereen wil als hij ziek wordt graag gebruik maken van voorzieningen die hij in zijn eentje nooit had kunnen betalen. Wij zijn als mens bereid het risico samen te dragen. We leven in een sociale staat maar merken aan de keuzes die gemaakt worden dat men zich daar steeds minder van bewust is. Wat normaal is verandert.
De SP wil graag een land waarin niet het recht van de sterkste geldt, maar waarin iedereen mag meedoen. Daarom zeggen wij, zadel niet de mensen na ons op met grote schulden.
Doe effe sociaal!

We hebben een aantal moties waarmee we het evenwicht in de begroting op een andere manier willen verdelen.

• Over de begraaflasten hebben we een motie waarbij we vragen om de kosten van het onderhoud slechts voor 30% in de tarieven te verwerken in plaats van de nu geldende 70%. Dit omdat wij vinden dat het niet rechtvaardig is om het onderhoud van oude graven voornamelijk te laten betalen door nabestaanden van de mensen die nu begraven worden.
• We hebben een motie waarin we verzoeken de investeringen kritisch te bekijken en te beoordelen op nut en noodzaak waarna een herijking kan plaats vinden van de noodzakelijke investeringen.
• Om de burgers te laten zien dat we ook zelf bezuinigen hebben we een motie om als gemeenteraad af te zien van het gratis nuttigen van hapjes en alcoholische dranken tijdens de informele bijeenkomst na de gemeenteraadsvergadering.
• Omdat we allemaal graag groei van Hoogeveen willen, maar dat niet lijkt te lukken hebben we een motie waarin we het college vragen het huidige beleid te evalueren en te onderzoeken waardoor het wél mogelijk is om de bevolking te laten groeien.
• Ook hebben we een motie waarin we het college vragen te garanderen dat de gemeente een achtervang blijft voor mensen die niet op een andere manier de zorg kunnen krijgen die ze nodig hebben.